Khmer in Thailand late 19th early 20th 1, Khmer in Thailand late 19th early 20th 2, Khmer in Thailand late 19th early 20th 3 , Khmer in Thailand late 19th early 20th 4 , tai/dai/tay vietcon vietminh and Khmer rouge's common uniform 1, 2 | tai/tay/day culture and tradition | សម្លៀកបំពាក់ ប្រពៃណីខ្មែរ ក្នុងរាជវាំងថៃ ក្រោយរាជ រាមាទី៤, សម្លៀកបំពាក់ប្រពៃណីរបស់ថៃ ចាប់ពីសតវត្សរ៍ទី ១៤ ដល់រាជ រាមាទី ៤, សិល្បៈ និងរចនាបថថៃមុនរាជរាមាទី៤, រូបចម្លាក់អ្នកចម្បាំងថៃបុរាណ, រចនាបថថៃចាប់ពីស.តទី១៩-១, ២, សិល្បៈ រចនាបថ មន ភូមា ព្យុរ ១, ២, គោលនយោបាយបង្រួបបង្រួម ឬការភ្ជាប់ខេត្តរបស់ខ្មែរទៅនឹងប្រទេសថៃថ្មីៗ ត្រូវបានទទួលការគាំទ្រ ពីពួកលោកខាងលិច ជាពិសេសប្រទេស អង់គ្លេស។ ក្នុងអំឡុងពេលនោះ ស្តេចថៃបានកំណែទម្រង់វប្បធម៌ ពីរបៀបចិន មកជាខ្មែរ ដែលបានផ្តួចផ្តើមតំបូងដោយរាមាទី៤។ គោលដៅចម្បងនៃការកំណែទម្រង់ដែលធ្វើឡើងដោយ រាមាទី៤ គឺដើម្បីផ្តាច់ប្រទេសថៃចេញពីអាណានិគមន៍ចិន និងការគ្របដណ្តប់នៃវប្បធម៌ចិនមកលើថៃ ដែលជាមរតកតាំងពីសតវត្សទី១៤ ពេលដែលរាជវង្សចិន បានងើបបះបោរប្រឆាំងខ្មែរ កាត់ផ្តាច់ខេត្តអាយុធ្យា និងលពបុរី ពីអាណាចក្រខ្មែរ យកទៅបង្កើតប្រទេសថៃ។ ពេលនោះ រាមាទី៤ បានលប់ចោលការប្រើប្រាស់ព្រះរាជត្រាថៃ ពីប្រទេសចិន ដែលជាប្រពៃណីតាំងពីស.តទី១៤មកម្ល៉េះ ហើយត្រូវបានជំនួសដោយត្រាបែបខ្មែរ ប្រើភាសាខ្អែរជំនួសភាសាចិន។ នៅលើត្រាថ្មីរបស់ រាមាទី៤ ត្រូវបានគេសរសេរជាភាសាខ្មែរថា ព្រះបរមរាជឱង្ការ ដែលមានន័យថា “ព្រះរាជបញ្ជា” ព្រះរាជត្រាខ្មែរនេះ ត្រូវបានប្រើដោយស្តេចស្នងតំណែងរាមាទី៤ រហូតដល់ឆ្នាំ ១៩៤០ ទើបពួកស្តេចថៃប្រៃមកប្រើព្រះរាជត្រា សម័យថ្មី សរសេរជាអក្សរថៃវិញ។ នៅដើមសតវត្សទី ២០ រ៉ាម៉ាទី ៦ បានបញ្ចូលរឿងរាមកេរបែបខ្មែរ Reamker ដែលគ្រាមភាសាថៃហៅថា ramakien ជាផ្នែកនៃអត្តសញ្ញាណវប្បធម៌ថៃ។ នេះជាបុព្វហេតុបង្កើតអោយមានទំនាស់ដណ្តើមវប្បធម៌ដ៏អស្ចារ្យរបស់ខ្មែរមួយនេះ និងវប្បធម៌ដ៏ទៃទៀតរបស់ខ្មែរ រវាងខ្មែរ និងជនជាតិថៃនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ ដើម្បីបញ្ជាក់ទៅពិភពលោកថា រឿងរាមកេរបែបខ្មែរ Reamker ជារបស់ថៃ ប្រទេសថៃ បានយក ស្ត្រាបុរាណរបស់ខ្មែរ បែបគំនូសបុរាណដោយមានចារជាភាសារខ្មែរបុរាណ ស.តទី ១៦, ១៩ ប្រាប់ទៅពិភលោកថា វាជា រាមាកិន/ramakien របស់ថៃ។ ក្រៅពីសរសេរជាភាសាខ្មែរ ស្ត្រាទាំងមូល បង្កប់ដោយកូដអត្តសញ្ញាណពិសិដ្ឋរបស់ខ្មែរតាំងពីសម័យបុរាណកាល នៅពេលដែលពួកជនជាតិថៃ រស់នៅជាភ្នងនៅប្រទេសចិននៅឡើយ។ ស្ត្រានេះ ក៏ដូចសម្បត្តិវប្បធម៌ខ្មែរជាច្រើន អាចត្រូវបានជនជាតិថៃឬស្តេចថៃ ប្លន់យកពីស្តេចខ្មែរ អង្គឌួង ពេលទ្រង់ និងក្រុមរាជវាំងខ្មែរ ជាប់ឃុំឃាំងនៅប្រទេសថៃ ក្នុងពេលសឹកសង្គ្រាមដ៏មហាវិនាសកម្មនៅចុងស.តទី១៨ ដើមស.តទី១៩ ដែលបានប្រល័យជីវិតខ្មែរស្ទើរដាច់ពូជដោយកងទ័ព ថៃចិនគីង និងទ័ពយួន ថៃយួនម៉ីងម៉ាង Mac cu។ សូមបញ្ជាក់ថា សម្បត្តិវប្បធម៌ខ្មែរជាច្រើន ត្រូវបានជនជាតិថៃចិនតុក ប្លន់យកពីខ្មែរជាបន្តបន្ទាប់តាំងពីស.តទី១៤រហូតមក។ ប្រទេសថៃជាប់ចំណាត់លេខ១លើយួន ក្នុងការប្លន់សម្បត្តិវប្បធម៌ខ្មែរ ហើយមួយចំនួនធំ ត្រូវបានថៃ ជួញដូរលក់ទៅទីផ្សាពីភពលោក ... Most of the photos in below links were those of Ancient Khmers taken at late 19th early 20th during Rama5's campaign to attach many Khmer's provinces freshly conquest by sino-tais king taksin with massive assisted from Qing. interesting thai/tai/tay/dai ancestral culture, khmer rouge vietcon vietminh common uniform 1, 2 This policy of unification or attachment of Khmer’s provinces to new Thailand was backed by occident in particularly by English. During that period, thai king led a hug cultural reform from China to Khmer, initiated by Rama4. The reform taken by Rama4 was first to detached Thailand from Chinese colonization and Chinese cultural mashing since the foundation of thai’s nation at mid-14th by Chinese. Rama4 has abandoned traditional thai’s king seal from sent by China to adopt that of Khmer in which mentioned the letter in Khmer’s script Prah Barom Reach Oka which means “royal command” This thai royal seal was used by his predecessor until 1940 to adopt present thai royal seal which thai’s script. In early 20th, Rama6 has adopted Khmer’s version of Ramayana/Reamker (in thai dialect ramakien) as part of thai’s identity. Historically, Thailand presented Khmer manuscript of Reamker, rip off from Khmer at 19th as its own even the whole manuscript was written in Khmer and used all kind of Khmer’s scrips and cultural codes which inculted to thais. |
In early 20th, Rama6 has adopted Khmer’s version of Ramayana/Reamker (in thai dialect ramakien) as part of thai’s identity. Historically, Thailand presented Khmer manuscript of Reamker, rip off from Khmer at 19th as its own even the whole manuscript was written in Khmer and used all kind of Khmer’s scrips and cultural codes which inculted to thais. Khmer along Chao praya/Chao river (ខ្មែរតាមដងទន្លេចៅពញ្ញា) late 19th early 20th | Khmer in BKK(ខ្មែរពីបឹងកក់ ប្រទេសថៃ) 1861 | Khmer of Chanat/ខេត្តឈ្នះ province 1900 | Khmer in Chanthaburi(ខេត្តចន្ទបុរី) 1908 | Khmer in along chao-praya-river (ខ្មែរដងទន្លេចៅពញ្ញា) 1906 | Khmer in Chiang-mai (ខ្មែរពីខេត្តឈៀងម៉ៃ ឬឈានម៉ៃ) 1880, Kh fr Chiang-mai 1895, Kh fr Chiang mai 1912, Kh fr Chiang-mai 1992 | Khmer in Chiang-rai (ខ្មែរពីខេត្តឈៀងរ៉ៃ) 1896, Khmer fr Chiang-rai 1900,| Khmer in Khon Karaen(ខ្មែរពីខេត្តគោកខ័ណ្ឌ), Kh Kok-Khan 1899, Kh Kok-khan 1900, | Khmer in Laei(ខ្មែរពីខេត្តល្អី) 1901,| Khmer of Lampang(ខ្មែរពីខេត្តលំពង្ស) 1904,| Khmer from Lavo/Lopburi(ខ្មែរពីខេត្តល្វោឬលពបុរី) 1905, Khmer Lavo 1909,| Khmer from Mahasarakham (ខ្មែរពីខេត្តមហាសារៈខណ្ឌ) 1892, Khmer Mahasarakham-1900,| Khmer fr Nonthaburi (ខ្មែរពីខេត្តនត្តបុរី) 1092, |Khmer from Nokor-phnom (ខ្មែរពីខេត្តនគរភ្នំ) 1900, Kh Nokor Phnom 1894, | Khmer fr Korat/Nokor reachsima(ខ្មែរពីខេត្តនគររាជសី ឬនគររាជសីមា) 1909| Khmer in Petchaburi (ខ្មែរពីខេត្តបស្ចឹមបុរី) 1900, Kh Petchaburi1904, Kh fr Petchaburi1959,| Kh Phechabun1958 (បស្ចឹមបុណ្យ ឬស្រីទេព)| Khmer from Ratchaburi1901(ខ្មែរពីខេត្តរាជបុរី), Khmer from ratchaburi-reachburi1903,| Khmer from sakon-nokor (ខ្មែរពីខេត្តសគុណនគរ) 1928, | Khmer from singapura (ខ្មែរពីខេត្តសិង្ហបុរៈ ឬសង្ឃខ្លា) 1900, Ancient Khmer dynasty from Singora-songkhla1875, | Khmer from sisaket (ខ្មែរពីខេត្តស៊ីសាកេត ឬស្រីស្លាកេត) 1900, Khmer from sisaket-1922, Khmer from sisaket1964,| Khmer from sokuthai (ខ្មែរពីខេត្តសុខោទ័យ) 1899, Khmer, sokuthai-governor-1894, | Khmer fr sri-thomareach1895(ខ្មែរពីខេត្តស្រីធម្មរាជ ស្រុកកំណើតព្រះបាទសុរិយាទី១), Khmer fr sri-thomareach-1905, | Krom lkon khol khmer of surin (ក្រុមល្ខោនខោលពីខេត្តសុរិន្ទ្រៗទើបតែកាត់ទៅប្រទេសថៃនៅឆ្នាំ១៨៦០) 1895, Khmer of surin-revolt1902, | Khmer fr Uthaithani (ខ្មែរពីខេត្តឧទ័យធានី) 1897, Khmer fr Uthaithani 1898 | Khmer fr Uttaradi (ខ្មែរពីខេត្តឧត្តរ) 1911, Khmer fr Uttaradit 1892 , Khmer fr Uttaradit 1909, Khmer fr Uttaradit1927, | Khmer fr Yasothon (ខ្មែរពីខេត្តយសោធន ទឹកដីព្រះបាទសយោវរ្ម័ន និងមហិន្ទ្រវរ្ម័ន) 1931, Yasothon land of Khmer's Chandra Mahindra-Yaso dynasty, Khmer fr Yasothorn1974, | ![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
Update Décembre 2023 |
បណ្ណាល័យព្រលឹងខ្មែរ- 7 | 6 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 | ~ *~ 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 - បណ្ណាល័យព្រលឹងខ្មែរ |